Góry Złote

Piotrek

 

Góry Złote położone są w Sudetach Wschodnich i ciągną się na przestrzeni blisko 40 km, stanowią wschodnie obrzeże Ziemi Kłodzkiej. Góry te dzielą się na trzy nierówne części.

· część zachodnią, najniższą, pomiędzy Przełęczą Kłodzką (483 m n.p.m.) na zachodzie i Przełęczą Różaniec (583 m n.p.m.) na wschodzie. Występują tu dwa masywy Ptasznika (719 m n.p.m.) i Jawornika Wielkiego (872 m n.p.m.).

· część środkową, najmniejszą od Przełęczy Różaniec na północy po Przełęcz Lądecką (665 m n.p.m.), tworzącą graniczny masyw Borówkowej (900 m n.p.m.).

· część południową, najdłuższą i najwyższą, która stanowi graniczny grzbiet między Przełęczą Lądecką i Przełęczą Trzech Granic (1111 m n.p.m.), ze szczytami Kobyla Kopa (851 m n.p.m.), Kowadło (989 m n.p.m.) i Smrek Trójkrajny (1109 mn.p.m.).

 

Od północnego zachodu Góry Złote ograniczone są Przełęczą Kłodzką, za którą ciągną się Góry Bardzkie. Od zachodu zbocza Gór Złotych zamykają Kotlinę Kłodzką, a na południowym zachodzie granicę z Masywem Śnieżnika, a dokładniej z należącymi doń malowniczymi Krowiarkami (pasmo wzgórz), ograniczonymi doliną Białej Lądeckiej. Pozostaje jeszcze granica z Górami Bialskimi - biegnie ona od Przełęczy Trzech Granic doliną Białej Lądeckiej do Stronia Śląskiego.

 

Grzbietem Gór Złotych przebiega granica państwowa. Po czeskiej stronie przyjmują one nazwę Gór Rychlebskich, zaczerpniętą od ruin zamku Rychleby, położonego ponad doliną Racego potoku, na południe od Javornika.

 

Omawiane góry zbudowane są z łupków łyszczykowych, kwarcytów, amfibolitów, bazaltu, gnejsów gierałtowskich i śnieżnickich. Surowce mineralne Gór Złotych to najcenniejsze rudy arsenu z domieszką złota koło Złotego Stoku, surowce skalne w postaci sjenitów kłodzkich, bazalty – złoża lądeckie i łupki koło Złotego Stoku, wody lecznicze i mineralne w Lądku Zdroju.

 

Największą rzeką rejonu jest Biała Lądecka.

 

Góry Złote w XIX w padły ofiarą masowych wyrębów lasów, których drewno wykorzystywano do celów przemysłowych. Sadzone w zastępstwie wytrzebionych lasów liściastych i mieszanych drzewostany świerkowe miały tylko jedną zaletę - stosunkowo szybko rosły. Jednak monokultura leśna wpłynęła negatywnie na florę regionu, powodując jej zubożenie. Swoistą perełką stworzoną ręką człowieka, jest arboretum w Lądku Zdroju. Warto wspomnieć o bogatym runie leśnym, w którym występuje wiele gatunków dających smaczne owoce, jak np. borówka czarna zwana jagodą. O jej obfitości, zwłaszcza w wyżej położonych partiach gór, świadczy nazwa jednej z gór, najwyższej w środkowej części Gór Złotych Borówkowej (900 m n.p.m.) położonej na granicy polsko-czeskiej, gdzie w 2006 r miasto Javornik wybudowało wieżę widokową.

 

Tereny opisywanych gór wchodzą w skład Śnieżnickiego Parku Krajobrazowego. W okolicy Lądka-Zdroju warto zobaczyć Jaskinię Radochowską, położoną u podnóża Bzowca, w dolinie potoku Jaskiniec. Jaskinia jest miejscem zimowania nietoperzy, w niewielkim jeziorku żyją studniczki tatrzańskie, muchówki. Jaskinię zwiedzać można z przewodnikiem. Warty zobaczenia w Górach Złotych jest szczyt Trojak (766 m n.p.m.) z imponującymi gnejsowymi skałami. Na wierzchołku opadającą 27 metrową ścianą skała Trojan ze skalną amboną, otoczoną barierką. Roztacza się z niej widok na Góry Złote, Bialskie, Masyw Śnieżnika ze Śnieżnikiem, Czarną Górę oraz Krowiarki. Dalej znajdują się Skalny Mur – grzebień skalny 100 m długi i 14 m wysoki, oraz poprzedzielane pęknięciami Trzy Baszty. Następną forma skalną jest Skalna Brama o wysokości 22 m i nachyleniu ścian dochodzącym do 30 stopni.

 

U stóp Złotych Gór leży niewielkie miasteczko Złoty Stok znany przede wszystkim z Kopalni Złota – Podziemnej Trasy Turystycznej. Atrakcją jest też tutaj najwyższy w Polsce podziemny wodospad w jednej ze sztolni.

 

Sieć szlaków w opisywanych górach jest dobrze rozwinięta. Na szczyt Kowadło (989 mn.p.m.) można wejść następującym szlakiem. Z miejscowości Bielice spod schroniska „Chata Cyborga” drogą asfaltową należy iść w kierunku leśniczówki, tutaj startuje szlak żółty i zielony. Szlak zielony skręca w lewo za zabudowaniami i drogą szutrową prowadzi do góry. Po około 500 m skręca w las i lekkim podejściem szlak dochodzi do granicy państwa, gdzie łączy się ze szlakiem żółtym po stronie Czeskiej. Na szczyt Kowadła można iść jednym lub drugim szlakiem. Szlak żółty po czeskiej stronie ma bardziej strome podejście, ale za to jest piękny widok na stronę czeskich gór. Ze szczytu czeskiego na polską stronę przechodzi się w kilka minut. Po polskiej stronie rozpościera się ładny widok na część Gór Złotych i pasmo Gór Bialskich. Można zejść szlakiem zielonym po polskiej stronie. Szlak wchodzi w las i znowu łączy sie z żółtym i granicą dochodzi do rozstaju, gdzie szlak zielony odchodzi w prawo do doliny.

 

Inne szlaki startują również z Lądka Zdroju, Stronia Śląskiego. Na Jawornik Wielki (872 m) najwyższy szczyt w północnej części Gór Złotych można wejść np. ze Złotego Stoku szlakiem czerwonym. Borówkową zdobędziemy idąc z Orłowca lub z Przełęczy Lądeckiej szlakiem zielonym, lub z Javornika szlakiem czerwonym. Do Jaskini Radochowska można dojść np. z Lądka Zdroju szlakiem niebieskim, ruiny zamku Karpień na szczycie Karpiaka (775 m) można zobaczyć wchodząc szlakiem np. niebieskim z Lądka Zdroju lub z Starego Gierałtowa, a na Górę Trojak wejdziemy np. szlakiem niebieskim z Lądku Zdroju.

 {gallery}piotrp/zlote{/gallery}

Przy opracowaniu artykułu korzystano z "Atlasu Gór Polski" pod redakcją Marka Radwańskiego i Marcina Szymczaka wydawnictwa ExpressMap Polska Sp. z o.o.